Ödevimin konusu olarak merak ettiğim ve araştırmak istediğim bir konuyu ele aldım. Bu yazımda, Cermen paganların Hristiyanlaşması ve Noel bayramının, başka birçok günümüz Hristiyan bayramı gibi paganların eski gelenek ve festivallerine dayanıyor olabilmesinden bahsedeceğim. Cermen halkları ve Paganizm hakkında bilgi vereceğim.
(Konu)
Bu araştırmamda hem yerli hem de yabancı kaynakları kullanarak çeşitlilik sağlamaya çalıştım. Farklı sitelerden yazılar okuyup bazı anlatıcıları dinledim ve not aldım. Bu bilgileri birbiriyle kıyaslayıp teyit ederek kafamda olayları birleştirmeye çalıştım. (Araştırma Süreci)
Cevaplamaya Çalıştığım Sorular:
- Cermen halkları kimlerdi?
- Paganizm nedir?
- Cermen halkları nasıl ve ne zaman Paganizmden Hristiyanlığa geçti?
- Hristiyanlar Noel bayramını Cermen paganlardan mı aldı?
- Paganların başka festival veya gelenekleri de Hristiyanlıkla örtüşüyor mu?
 |
Cermenler |
Cermenler; bugünkü Almanya, Avusturya, Cermanya ve Bohemya halklarından olan Alman kökenli insanlardır.
Cermenler uzun bir süre Paganizm inancıyla yaşamışlardır. Paganizm ise doğa dinlerine uzanan, çok tanrılı bir din ve spiritüel yaşam tarzıdır.
Uzun bir süre pagan olarak yaşamış olan Cermenler, pek çok geleneğe sahipti. Yılın belli dönemlerinde kutladıkları bazı dini festivaller vardı. Bunlardan bazıları; Yule, Samhain, Satürnalya, Ostara, Beltane vb.
Paganların bu festivallerinden Yule ve Saturnalia, aslında günümüzde hala kutlanan Noel bayramı ile büyük benzerlikler gösterir. Bu yüzden Carmen paganların bu Hristiyan bayramının şekillenmesinde, hatta ortaya çıkmasında rolü de büyüktür diyebiliriz.
Saturnalia:
 |
Saturnalia'da Halk |
Saturnalia, paganların kışın gündönümünü ve
tarımlarındaki bolluk bereketi kutladıkları bir
festivaldir. Paganlar bu festivali tarım tanrıları
Saturnus'a adamıştır. Bu şekilde Saturnalia
şükran bayramı niteliği de taşır.
İnsanlar bu festivalde, birbirleriyle hediyeleşir
ve sevdikleriyle ziyafetler verirler. Bu yönü ise
Noel'in bugünkü adetlerini anlamlandırmamıza
yardımcı olur.
Ek olarak, bu festivalde sosyal roller değişir.
Örneğin bir efendi kölesine hizmet eder ve bir
köle efendisine emirler verebilir.
Not: Kış gündönümü ya da güneşin yeniden doğuşu, güneşin kışın yeniden güç kazandığı inanışına dayanır. Ve sadece Cermen paganlar değil, bazı eski Türk halkları da dahil olmak üzere pek çok kültürde güneşe duyulan saygıdan dolayı kış gündönümü farklı adetlerle kutlanır. Bu yönüyle Saturnalia'nın kış mevsimi teması Noel'e yol gösterici olmuştur.
Yule:
 |
Yule Festivali
|
Yule festivali, Saturnalia'dan farklı olarak kış gündönümünün
biraz daha farklı bir versiyonunu kutlar diyebiliriz. Burada
insanlar, yılın en karanlık döneminde Güneş'in 12 gün boyunca hareketsiz durduğuna inanıyorlar. Bu yüzden de 12 günün
sonunda (güneşin yeniden doğuşu) bu yeniliği kötülükten uzak
ve iyi talihli olarak karşılamak için kütükler yakıyorlardı.
Günümüzde ise Hristiyanlar, Noel kütüğü dediğimiz kütükleri yakıyorlar.
Ayrıca Saturnalia'dakine benzer olarak ziyafet kültürüne de
sahip olan Yule festivali, Noel'i çağrıştıran; kırmızı, yeşil, beyaz
gibi renklerle sembolize edilir. Bu şekilde Yule da Noel için bir
ata konumundadır.
Sonuç:
Bütün bunları "Hristiyanlar Noel'i Cermen paganlardan mı aldı?" sorusuna getirirsek bunu şöyle açıklayabilirim:
MS 5. yüzyılda Romalılar, birtakım siyasi ve dini nedenlerle Cermenleri Hristiyanlaştırmaya karar verdiler. Ancak yüzyıllarca Paganizm inancıyla ilerlemiş bir halkın başka bir dine yönelebilmesi kolay olmadığı için Hristiyanlığa sıcak bakmalarını sağlamaları gerekiyordu.
Bu sebeple paganların festivallerinden esinlenerek Noel için; hediyeleşme, ziyafet verme, çam ağacı süsleme, kütük yakma gibi adetler belirlenmiş oldu.
Ayrıca İsa Mesih'in doğum günü, paganların evreni kontrol eden güneş tanrısı Mithras'ın doğum gününden dolayı 25 Aralık olarak belirlenmiştir.
İleri sürülmüş bir başka fikir ise, Noel Baba'nın (Santa Claus) Kuzey Avrupa'daki pagan tanrılarından esinlenilmiş olduğudur.
Bunun sonucunda Cermen paganlar Hristiyanlaştı ve Hristiyanlık
"barışı ve düzeni" temsil eden bir din halini aldı. Romalıların imparatorluk sınırları da güvence altına alınmış oldu.
Ben bu ödevimde bu konuları merak ettiğim için Noel'i de kapsayan bir araştırma yaptım. Ancak bilmekte fayda var ki, paganların sadece Yule ya da Saturnalia bayramları değil, çoğu bayram ve gelenekleri günümüze kadar gelebilmiş.
Bunlara; Ostara - Paskalya, Samhain - Cadılar Bayramı, Lupercalia - Sevgililer Günü vb.
örnek gösterilebilir.
Kaynakça:
vikipedia.org
thebusypagan.com
Sacred Whisperr (youtube kanalı)
Muazzez İlmiye Çığ, Haber Türk Teke Tek Programı konuşması
libguides.asu.edu - Arizona State University
cosmopolitan.com
ilginç bir konu. emeğine sağlık
YanıtlaSil